Hoe moeten we omgaan met in het wild levende dieren? Wat te doen als de belangen van dier en mens botsen? En wat zijn diervriendelijke methoden om zulke conflicten tussen mens en dier op te lossen? Afgelopen vrijdag 20 september organiseerde de Nicolaas G. Pierson Foundation een bijeenkomst over ‘diervriendelijk populatiebeleid’ voor volksvertegenwoordigers van de Partij voor de Dieren.
De vraag hoe om te gaan met in het wild levende dieren is omstreden en door dilemma’s omgeven - zeker binnen de bestaande context in verschillende (natuur)gebieden. Denk aan de dieren in de Oostvaarders plassen, de Hollandse waterleidingduinen en op de Veluwe. Maar ook elders krijgen veel volksvertegenwoordigers te maken met de dilemma’s rond wildbeleid en staan zij voor de uitdaging dieronvriendelijke vormen van ‘beheer’ of ‘bestrijding’ van in het wild levende dieren tegen te gaan.
In een volle raadszaal in Stadhuis Utrecht lieten zo’n vijftig volksvertegenwoordigers van de PvdD in gemeenteraden, Provinciale Staten en Waterschappen in het hele land zich inhoudelijk bijpraten over de nieuwste wetenschappelijke inzichten op dit gebied. Zes sprekers lieten hun licht schijnen op de omgang met populaties in het wild levende dieren vanuit ecologisch, veterinair, juridisch, politiek en ethisch perspectief. Daarbij stonden steeds de volgende vragen centraal: hoe is de huidige omgang met in het wild levende dieren geregeld, hoe pakt dat uit in de praktijk, en wat zouden diervriendelijke alternatieven kunnen zijn voor nu gangbare praktijken.
Sprekers
Als aftrap van de middag gaf politicoloog en Tweede-Kamerlid namens de Partij voor de Dieren Ines Kostić een toelichting op het huidige standpunt van de Partij voor de Dieren t.a.v. populatiebeleid en de daarmee samenhangende dilemma’s en politiek-strategische keuzes. Juriste Bondine Kloostra gaf daarna een inkijkje in de bestaande regelgeving, de vergunningverlening en de praktijk rond populatiebeleid. Zij treedt als juriste gespecialiseerd in bestuursrecht, milieurecht, Europees recht en natuurbeschermingsrecht vaak op voor natuur- en milieuorganisaties.
Ecoloog en expert wetland-ecosystemen Perry Cornelissen sprak over de ecologische kaders, de invloed van (te) grote populaties op natuurgebieden en ecosystemen en mogelijke oplossingen hiervoor. Hoogleraar Diergeneeskunde en expert voortplanting en anticonceptie Tom Stout deelde vervolgens zijn kennis over de mogelijkheden, de voor- en nadelen van de inzet van anticonceptie voor het beheer van populaties in het wild levende dieren.
Na de pauze presenteerde voormalig boswachter, natuur- en wildlife-educator en projectwoordvoerder voor Natuurmonumenten André Donker zijn visie op de huidige omgang met in het wild levende dieren vanuit de boswachterspraktijk. Dierwetenschapper en promovenda dierenwelzijn en knaagdierbeheersing Maite van Gerwen gaf een lezing over de humane omgang met “plaagdieren” (denk aan ratten, muizen, muskusratten, en dergelijke). Tot slot belichtte milieufilosoof en ethicus Martin Drenthen het verschil tussen dier- en populatie-ethiek, het denken over dier-menscommunicatie en de verschillende mogelijkheden voor populatiebeleid vanuit ethisch perspectief.
Het programma en het afsluitende panelgesprek werden begeleid door Susan Boonman-Berson, spreker, moderator en trainer op het gebied van samenleven met in het wild levende dieren vanuit haar eigen onderneming Bear at Work. Zij deed onder andere onderzoek naar mens-beer-interacties in Yellowstone National Park en Colorado (VS) en naar interacties tussen mensen en wilde zwijnen op de Veluwe.
Leestips
Enkele titels voor wie zich verder wil verdiepen in mens-dierrelaties, de relatie tussen mens en natuur, het denken over de omgang met in het wild levende dieren en de praktijk van populatiebeleid:
- Susan Boonman-Berson, Rethinking Wildlife Management; Living With Wild Animals (proefschrift, 2018)
- Perry Cornelissen, Large herbivores as a driving force of woodland-grassland cycles (proefschrift, 2017)
- André Donker, Wolf en maatschappij (2024)
- Martin Drenthen, Natuur in mensenland (2018) en Hek: de ethiek van de grens tussen boerenland en natuurgebied (2020)